Date: 27/04/2020

• Source: https://www.ibz.rrn.fgov.be/fr/commissions/publicite-de-ladministration/avis/2020/ADVIES-2020-036.pdf
• Copie locale: advies-2020-036.pdf

 Commissie voor de toegang tot en het
 hergebruik van bestuursdocumenten

       Afdeling openbaarheid van bestuur




                      27 april 2020




                  ADVIES 2020-36

met betrekking tot de toegang tot alle documenten die
 betrekking hebben op de gunning voor het uitbaten
van een tijdelijk asielcentrum of opvangcentrum voor
  asielzoekers aan de firlma G4S Care in Kalmthout

                     (CTB/2020/25)
                                                                           2

   1. Een overzicht

1.1. Bij brief van 17 februari 2020 vraagt de heer X, algemeen directeur
van de gemeente Kalmthout aan het Agentschap Fedasil om een kopie te
bezorgen van alle documenten die betrekking hebben op de gunning voor
het uitbaten van tijdelijke asielcentra of opvangcentra voor asielzoekers
aan de firma G4S Care. De aanvrager wijst erop dat G4S Care o.a. in naam
en voor rekening van Fedasil binnenkort een tijdelijk opvangcentrum voor
asielzoekers opzetten in de gemeente Kalmthout.

1.2. Bij e-mail van 2 maart 2020 vraagt de aanvrager welk gevolg er
gegeven werd aan zijn vraag tot het verlenen van toegang.

1.3. Bij e-mail van 17 maart 2020 stelt Fedasil dat het de aanvraag al heeft
bekeken maar dat het omwille van het uitzonderlijk gevoelige en
complexe dossier de haar toegewezen antwoordtermijn van 15 dagen
wenst te verlengen.

1.4. Bij e-mail van 27 maart 2020 meldt Fedasil dat het de aanvrager niet
het volledige dossier kan overmaken op grond van vertrouwelijkheid en
de wet op rechtsbescherming. Het Agentschap is ingegaan op de offerte
van G4S betreffende een opvangcentrum in Kalmthout en bevestigde dit
aan G4S op 4 februari 2020. Deze offerte heeft betrekking op 120 plaatsen
aan een prijs van 52, 83 euro excl. BTW per plaats per dag. Het gaat hier
om een offerte en niet om de reële kostprijs. De werken op de site zijn
inmiddels stilgelegd wegens de COVID-19-maatregelen.

1.5. Bij brief van 8 april 2020 meldt meester Sven Vernaillen, namens de
gemeente Kalmthout, dat hij het niet eens is met de weinige informatie
die hij heeft verkregen en dat het toch mogelijk moet zijn om een niet-
vertrouwelijke versie van het gunningsverslag over te maken. Bij brief
gedateerd op 8 april 2020 verstuurd bij e-mail van dezelfde dag, vraagt hij
de Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van
bestuursdocumenten, afdeling openbaarheid van bestuur, hierna
Commissie, om een advies.

1.6. Bij brief van 14 april 2020 die de advocaat van de aanvrager heeft
ontvangen op 17 april 2020 zijn twee bijlagen gevoegd waarmee evenwel
niet wordt tegemoetgekomen aan de vraag om alle documenten te
verkrijgen die betrekking hebben op de gunning én het uitbaten van
                                                                            3

tijdelijke asielcentra of opvangcentra voor asielzoekers aan de firma G4S
Care. De bijdragen bevatten enerzijds de beslissing van de Ministerraad en
anderzijds het bestek van het Agentschap Fedasil bij de gunning, zij het
zonder bijlagen. Dit bestek, inclusief de bijlagen, is al beschikbaar via het
PublicProcurement-luik.

1.7. Bij brief van 21 april 2020, verstuurd bij e-mail van dezelfde dag,
stuurt de advocaat van de aanvrager de documenten die hij van Fedasil
heeft ontvangen door aan de Commissie. Hierin maakt hij ook duidelijk
waarom de gemeente Kalmthout de gevraagde informatie wenst: “Op basis
van de voorgelegde documenten valt geenszins op te maken waarom er in
casu voor Kalmthout en de specifieke locatie werd gekozen en waarom
juist het bepaalde aantal van 120 asielzoekers zouden opgevangen kunnen
worden. Bij gebrek aan het gunningsdossier is het ook niet duidelijk hoe
de locatie in de gemeente Kalmthout scoorde op de selectiecriteria, dan
wel op de gunningscriteria en hoe deze locatie zich verhield ten opzichte
van de overige alternatieven. Bovendien zou door G4S een
methodologische nota zijn opgemaakt om de site operationeel te maken.
Nu ook deze nota niet gevoegd wordt, is niet duidelijk welke modaliteiten
gehanteerd werden. Blijkens artikel 74 van het bestek zou eveneens een
offerte zijn opgemaakt voor de site in Kalmthout welke evenmin ter
kennis wordt gegeven.” Hij benadrukt dat zijn cliënte haar verzoek om
advies en verzoek tot heroverweging ook na de daaropvolgende beslissing
van 17 april 2020 handhaaft om alsnog toegang tot alle gevraagde
bestuursdocumenten te krijgen.


    2. De ontvankelijkheid van de aanvraag

De Commissie stelt vast dat het verzoek om advies ontvankelijk is. De
aanvrager heeft immers voldaan aan de gelijktijdigheid van het verzoek
tot heroverweging aan Fedasil en het verzoek om advies aan de
Commissie, zoals bepaald in artikel 8, § 2 van de wet van 11 april 1994
‘betreffende de openbaarheid van bestuur’ (hierna: de wet van 11 april
1994).

De Commissie stelt vast dat alhoewel dit niet zo duidelijk bleek uit de
oorspronkelijke aanvraag, de advocaat van de aanvrager preciseert dat hij
specifiek toegang wenst tot al de documenten én al de bijhorende
relevante informatie met betrekking tot de oprichting van een tijdelijk
                                                                           4

opvangcentrum voor asielzoekers in Kalmthout door G4S Care in naam en
voor rekening van het Agentschap Fedasil. De Commissie beperkt haar
advies dan ook tot dit voorwerp zoals dit in het verzoek tot heroverweging
is opgenomen.

De Commissie oordeelt dat de brief van Fedasil van 14 april 2020 niet kan
worden beschouwd als een beslissing over het verzoek tot heroverweging
omdat Fedasil hierover slechts een beslissing kan nemen, nadat de
Commissie haar advies ter kennis heeft gebracht. Dit advies dient uiterlijk
binnen de dertig dagen te worden verstrekt na ontvangst van het verzoek
om advies en het verzoek tot heroverweging die in principe tegelijkertijd
moeten worden bezorgd.


    3. De gegrondheid van de aanvraag

Artikel 32 van de Grondwet en de wet van 11 april 1994 huldigen
principieel het recht van toegang tot alle bestuursdocumenten. De toegang
tot bestuursdocumenten kan slechts worden geweigerd wanneer één of
meer uitzonderingsgronden kunnen of moeten worden ingeroepen die
zich bevinden in artikel 6 van de wet van 11 april 1994 en dit inroepen in
concreto en op pertinente wijze kan worden gemotiveerd. Slechts
uitzonderingsgronden die bij wet zijn opgelegd kunnen worden
ingeroepen en bovendien geldt dat ze beperkend geïnterpreteerd moeten
worden (Arbitragehof, arrest nr. 17/97 van 25 maart 1997, overweging
B.2.1 en 2.2 en Arbitragehof, arrest nr. 150/2004 van 15 september 2004,
overweging B.3.2). Uitzonderingsgronden moeten steeds beperkend
worden geïnterpreteerd.

Dit recht van toegang is evenwel niet zomaar van toepassing op alle
informatie, maar op alle informatie die zich op een drager bevindt. Een
federale administratieve overheid is er op grond van de wet van 11 april
1994 niet toe gehouden om nieuwe bestuursdocumenten tot stand te
brengen om te voldoen aan de aanvraag om informatie. De Commissie
moet vaststellen dat Fedasil op dit punt geen voldoende onderzoek heeft
verricht. De Commissie sluit dan ook uit dat Fedasil in haar beslissing over
het verzoek tot heroverweging vooralsnog zou inroepen dat de aanvraag
kennelijk te vaag was geformuleerd, uitzondering voorzien in artikel 6, §
3,4° van de wet van 11 april 1994. Er valt immers niet in te zien dat de
aanvrager bij gebrek aan verduidelijking door Fedasil kan weten om welke
                                                                               5

documenten het precies gaat. Het is volgens artikel 5 van de wet van 11
april 1994 immers voldoende dat de vraag de betrokken aangelegenheid
vermeldt, opdat een aanvraag voldoende omschreven zou zijn.

De twee documenten die Fedasil uiteindelijk bij beslissing 14 april 2020
aan de verzoeker heeft bezorgd, komen niet tegemoet aan zijn vraag om
toegang.

Voorts vormt de verwijzing naar “vertrouwelijkheid en de wet op
rechtsbescherming” in de e-mail van 27 maart 2020 geen afdoende
motivering in de zin van de wet van 11 april 1994. De wet van 11 april
1994 bevat een aantal uitzonderingsgronden die na hetzij een algemeen
belangtest (artikel 6, § 1), hetzij een schadetest (artikel 6, § 2) leidt tot het
feit dat de betrokken informatie in een bestuursdocument als
vertrouwelijk moet worden geacht op het moment van de aanvraag.
Fedasil moet echter aantonen welke uitzondering van toepassing is door
de voorwaarden die aan een uitzonderingsgrond verbonden zijn in
concreto behoorlijk te motiveren.

De verwijzing naar “de wet op rechtsbescherming” houdt bovendien geen
duidelijke verwijzing in naar een bestaande wet. De advocaat van de
aanvrager meent er een verwijzing in te zien naar de wet van 17 juni 2013
‘betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmiddelen inzake
overheidsopdrachten, bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en
diensten en concessie’. Niettemin biedt Fedasil geen duidelijkheid of dit
inderdaad het geval is. Bovendien moet in dat geval ook de desbetreffende
toepasselijke bepaling worden aangegeven (wat te dezen ontbreekt),
evenals de concrete feiten worden aangereikt waarom de aan te wijzen
wettelijke bepaling te dezen van toepassing is en of de voorwaarden die
worden gesteld om deze uitzonderingsgrond in te roepen, vervuld zijn.
                                                                         6

De Commissie wenst ten slotte te verwijzen naar het principe van de
gedeeltelijke openbaarmaking op grond waarvan slechts informatie aan de
openbaarheid kan worden onttrokken voor zover een bepaalde
uitzonderingsgrond hierop van toepassing is. Alle andere informatie in een
bestuursdocument dient echter openbaar te worden gemaakt. Het
inroepen en in concreto motiveren van een uitzonderingsgrond leidt er
dan ook meestal niet toe dat een bestuursdocument in zijn geheel aan de
openbaarmaking kan worden onttrokken.




Brussel, 27 april 2020.




   F. SCHRAM                                               K. LEUS
   secretaris                                             voorzitster