Date: 16/3/2009

• Source: https://www.ibz.rrn.fgov.be/fr/commissions/publicite-de-ladministration/avis/2009/ADVIES-2009-12.pdf
• Copie locale: advies-2009-12.pdf

Commissie voor de toegang tot en het
hergebruik van bestuursdocumenten

      Afdeling openbaarheid van bestuur




                    16 maart 2009




                 ADVIES 2009-12

  over een vraag tot het systematisch afleveren van
individuele beslissingen aan de Orde van Architecten

                    (CTB/2009/19)
                                                                         2

   1. Voorwerp van de adviesaanvraag

Bij brief van 2 maart 2009 vroeg de gouverneur van Vlaams-Brabant,
namens de Conferentie van gouverneurs aan de Commissie voor de
toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten, hierna
Commissie genoemd, een advies over de vraag of de
openbaarheidswetgeving zich ertegen verzet om systematisch iedere
individuele afwijkingsbeslissing op het monopolie van architecten aan de
Orde van Architecten over te maken.

Tussen de verschillende gouverneurs bestaan verschillende zienswijzen:

   -   Sommige gouverneurs leiden uit de rechtspraak van de Raad van
       State af dat de Orde van Architecten bij het inleiden van een
       beroep tot nietigverklaring tegen een machtigingsbesluit van de
       provinciegouverneur binnen de limieten van zijn bevoegdheid
       handelt en de Orde dus ook steeds over het vereiste ‘belang’
       beschikt om een kopie van de individuele beslissingen te
       verkrijgen. Bijgevolg is er geen beletsel om de Orde systematisch
       in kennis te stellen van de beslissingen van de Gouverneur.
   -   Andere gouverneurs staan terughoudend tegenover de
       systematische mededeling van deze beslissingen aan de Orde. Ze
       baseren zich hiervoor op privacyredenen en op het feit dat geen
       enkele wetsbepaling erin voorziet dat dergelijke individuele
       beslissingen systematisch aan de Orde moeten worden
       overgemaakt. Wat betreft de toepassing van de wet op de
       openbaarheid van bestuursdocumenten stellen zij dat het hier
       gaat om individuele, gemotiveerde beslissingen waarover geval
       per geval een aanvraag tot mededeling moet worden ingediend en
       het vereiste ‘belang’ moet worden aangetoond.

   2. Ontvankelijkheid van de adviesaanvraag

De bevoegdheid van de Commissie voor de toegang tot en het hergebruik
van bestuursdocumenten, afdeling openbaarheid van bestuur is beperkt
tot die welke haar op grond van artikel 8 van de wet van 11 april 1994
betreffende de openbaarheid van bestuur en op grond van artikel 9 van
de wet van 12 november 1997 betreffende de openbaarheid van bestuur
in de provincies en gemeenten is toegekend. Een algemene
adviesaanvraag die betrekking heeft op de interpretatie van de federale
                                                                          3

openbaarheidswetgeving kan slechts tot de Commissie worden gericht
door een federale, provinciale of gemeentelijke administratieve overheid.

De Commissie is van mening dat noch de Conferentie van gouverneurs
noch de gouverneur van Vlaams-Brabant kunnen worden opgevat als
een federale administratieve overheid in de zin van artikel 8, § 3 van de
wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur. De
gouverneur van Vlaams-Brabant is weliswaar een administratieve
overheid, maar geen federale administratieve overheid. Hoewel de
conferentie van gouverneurs op het federale bestuursniveau samenkomt,
kan moeilijk worden gesteld dat het een federale administratieve
overheid betreft. Er is als gevolg van de ontwikkeling in de rechtspraak
slechts sprake van een administratieve overheid wanneer een natuurlijke
of rechtspersoon in de mogelijkheid is om derden op eenzijdige wijze te
binden.


De Commissie dient nog te onderzoeken of de gouverneur van Vlaams-
Brabant geen gebruik kan maken van de wet van 12 november 1997. Op
grond van artikel 9, § 2 van de wet van 12 november 1997 betreffende de
openbaarheid van bestuur in de provincies en gemeenten kan een
provinciale of gemeentelijke administratieve overheid immers eveneens
aan de Commissie een vraag om advies richten. Indien het provinciale en
gemeentelijke administratieve overheden betreft is dit enkel zo voor
zover het gaat om de organieke bevoegdheid die niet aan de gewesten is
overgedragen en ze die bevoegdheid ook hebben uitgeoefend. Artikel 6,
§ 1, VIII van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der
instellingen heeft de gewesten sinds 1 januari 2002 bevoegd gemaakt
voor de ondergeschikte besturen, met uitzondering van onder andere de
organisatie van het beleid inzake de politie, met inbegrip van artikel 135,
§ 2 van de nieuwe gemeentewet, en de brandweer. De wet van 12
november 1997 is dan ook niet meer van toepassing op provinciale en
gemeentelijke administratieve overheden tenzij voor de hiervoor
vermelde organieke bevoegdheden die federaal zijn gebleven. Bijgevolg
kan de gouverneur van Vlaams-Brabant geen gebruik maken van de wet
van 12 november 1997 voor zover deze wet niet langer van toepassing is
op provinciale administratieve overheden.

Noch de gouverneur van Vlaams-Brabant, noch de Conferentie van
gouverneurs kunnen worden beschouwd als een federale administratieve
                                                                      4

overheid in de zin van de wet van 11 april 1994 zodat een verzoek om
advies op grond van artikel 8, § 3 van deze wet niet ontvankelijk is.
Evenmin is het verzoek om advies ontvankelijk op grond van artikel 9, §
2 van de wet van 12 november 1997, omdat deze wet nog enkel van
toepassing is op de materies waarvan de organieke bevoegdheid over de
provinciale en gemeentelijke administratieve overheden niet aan de
gewesten is overgedragen. In casu heeft het verzoek om advies geen
betrekking op deze aan de federale wetgever voorbehouden organieke
bevoegdheden.




Brussel, 16 maart 2009.




   F. SCHRAM                                              J. BAERT
   secretaris                                            voorzitter