Cadas > Accès aux informations environnementales > Décisions
Date: 2/7/2012
Federale Beroepscommissie voor de
toegang tot milieu-informatie
2 juli 2012
BESLISSING nr. 2012-1
over de weigering om toegang te geven tot
documenten in het bezit van de brandweer Hasselt
met betrekking tot Pukkelpop
(FBC/2012/1)
MEEUSSEN/Stad Hasselt
2
1. Een overzicht
Bij mail van 13 september 2011 vroeg de heer Christoph Meeussen aan
de brandweer van Hasselt om een afschrift van volgende documenten:
- de brandweerinterventieverslagen en andere documenten die zijn
opgemaakt naar aanleiding van het noodweer op Pukkelpop 2011;
- de plan(nen) die de Pukkelpoporganisatie moet indienen bij de
brandweer en/of politie, met daarin de noodscenario’s.
Omdat hij geen reactie ontvangt op zijn aanvraag, dient hij in een mail
van 14 oktober 2011 bij de Federale Beroepscommissie voor de toegang
tot milieu-informatie, hierna Commissie genoemd, een beroep in.
Bij mail van 17 oktober 2011 vraagt het secretariaat van de Commissie de
documenten bij de brandweer Hasselt op. Bij mail van 7 november meldt
de brandweer Hasselt dat zij over het geven van de gevraagde
documenten aan de Commissie een beslissing zal nemen. Het secretariaat
meldt daarop de brandweer Hasselt een enkele bevoegdheid heeft en dat
deze aan de Federale Beroepscommissie toekomt. Bij mail van 28 oktober
2011 richt het secretariaat van de Commissie ook een verzoek aan de
burgemeester van Hasselt tot het opsturen van de gevraagde documenten
aan de Commissie. Op die mail wordt niet gereageerd.
Bij brief van 14 november 2011 gericht aan de burgemeester van Hasselt,
dringt het secretariaat van de Commissie aan om in het bezit van de
gevraagde documenten te worden gesteld. De Commissie heeft daartoe
beslist op haar vergadering van 10 november 2011, wat heeft geleid tot
beslissing 2011-5.
Bij brief van 12 december 2011 meldt mevrouw Hilde Claes,
burgemeester van de stad Hasselt, aan de Commissie dat er binnen het
stadsbestuur enige verwarring was ontstaan over het bestaan van twee
parallelle procedures en dat men ervan uitging dat na het advies van de
Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van
bestuursdocumenten, afdeling openbaarheid van bestuur, de procedure
was uitgeput. Los van de vraag of het nu al dan niet om milieu-
informatie gaat, besliste de stad Hasselt aan de aanvrager de stukken mee
te delen echter nadat de persoonsgegevens en privacy-gebonden
onderdelen uit deze documenten door het bestuur zijn geanonimiseerd.
3
Gezien deze ontwikkeling richtte het secretariaat van de Federale
Beroepscommissie in samenspraak met de toenmalige voorzitter, dhr. Jo
Baert, op 11 december 2011 een mail aan de aanvrager om hem te vragen
of hij zijn beroep wenste te handhaven.
Bij mail van 19 december 2011 meldde de aanvrager dat hij afzag van zijn
beroep voor zover hij zijn recht niet zou verliezen om bij de Federale
Beroepscommissie een nieuw beroep in te dienen als geen uitvoering aan
de beslissing tot openbaarmaking zou worden gegeven.
Bij mail van 21 februari 2012 diende de heer Meeussen een nieuw beroep
in bij de Federale Beroepscommissie.
De aanvrager heeft op donderdag 3 mei 2012 mondeling aan het
secretariaat van de Federale Beroepscommissie laten weten dat hij
documenten heeft ontvangen van de stad Hasselt, maar dat hij van
mening is dat de stad Hasselt niet alle documenten heeft bezorgd en hij
bijgevolg zijn beroep handhaaft.
Doordat het mandaat van de Federale Beroepscommissie met ingang van
28 december 2011 was beëindigd, kon zij het ingediende beroep niet
behandelen totdat de nieuwe samenstelling van de Federale
Beroepscommissie in het Belgisch Staatsblad was gepubliceerd en de
leden de eed hadden afgelegd. Door het Koninklijk besluit van 14 mei
2012 houdende de benoeming van de leden van de Federale
Beroepscommissie voor de toegang tot milieu-informatie (BS 24 mei
2012) werd de Federale Beroepscommissie opnieuw samengesteld en
retroactief bevoegd gemaakt. Op maandag 18 juni 2012 legden de leden
van de Federale Beroepscommissie de eed af in handen van de
Staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit, dhr. Melchior
Wathelet.
Bij brief van 31 mei 2012 verzocht de secretaris de stad Hasselt om de
documenten en bood de stad opnieuw de mogelijkheid haar standpunt
aan de Commissie mee te delen.
Na telefonisch contact met de stad Hasselt op woensdag 20 juni 2012
bezorgde een medewerker van de brandweer Hasselt via e-mail in bijlage
de twee documenten die aan de heer Meeussen via e-mail op 7 maart
2012 waren bezorgd. Het gaat meer bepaald om volgende documenten:
4
het Bijzonder Nood- en interventieplan Pukkelpop 2011 van 12 augustus
2011 en het interventieverslag van de brandweer van 18 augustus 2011.
Deze documenten werden echter niet volledig verstrekt; bepaalde
passages werden onleesbaar gemaakt.
De secretaris nam opnieuw telefonisch contact op met de stad Hasselt op
21 juni en op 26 juni 2012. Hij wees erop dat de aanvraag niet enkel
betrekking heeft op documenten afkomstig van de brandweer, maar
evenzeer op documenten afkomstig van de politie. In een reactie op 26
juni 2012 van de kabinetschef van de burgemeester van Hasselt, blijkt dat
de stad Hasselt de aanvraag verkeerdelijk had begrepen en wordt beloofd
alle medewerking aan de Commissie te verlenen. De secretaris maakt ook
duidelijk dat aan de Commissie een volledige kopie moet worden
verstrekt, omdat zij moet nagaan in welke mate de documenten onder
het toepassingsgebied van de wet van 5 augustus 2006 vallen en indien
dit het geval is of de uitzonderingsgronden correct werden ingeroepen.
De aan de Commissie verstrekte documenten blijven vertrouwelijk,
tenzij de Commissie zelf anders zou beslissen en de stad Hasselt zou
nalaten uitvoering te geven aan de beslissing tot openbaarmaking van de
Commissie. De secretaris licht ook de werking van de
openbaarheidswetgeving toe. De kabinetschef belooft bij alle diensten na
te gaan of er geen documenten zijn die eventueel onder de aanvraag
zouden vallen en de Commissie van dat onderzoek op de hoogte te
brengen. Op het eerste gezicht zijn er volgens hem geen andere
documenten voorhanden, omdat de noodplannen met alle betrokken
worden opgesteld op verschillende vergaderingen waarvan geen
afzonderlijke processen-verbaal worden opgesteld.
Van de heer Thomas Eerdekens, optredend namens de burgemeester van
de stad Hasselt ontving de Commissie volgende mail op 27 juni 2012 over
de mogelijke aanwezigheid van andere documenten:
“Ik kan u hierbij bevestigen dat dit niet het geval is. Het Bijzonder Nood-
en Interventieplan (BNIP) 2011 is namelijk ten eerste een
verbijzondering op het Algemeen Nood- en Interventieplan (ANIP) van
Hasselt, en ten tweede bundelt het alle afspraken die gemaakt worden
tussen alle verschillende disciplines zijnde D1
(Hulpverleningsorganisaties waaronder de brandweer), D2 (Medische,
Psychosociale en Sanitaire Hulpverlening), D3 (politie), D4 (Logistieke
steun) en D5 (Informatie). Het BNIP is dus een totaalplan voor alle
5
disciplines die betrokken zijn bij een crisis. Alle noodplannen zijn hier
dan ook in verwerkt, en er bestaan geen andere dan dit in het BNIP (en
bij uitbreiding het ANIP).
Het BNIP komt tot stand tijdens informele vergaderingen van de
zogenaamde Veiligheidscel waarin deze vijf disciplines en de organisatie
van het festival bij betrokken zijn. Er bestaan geen verslagen van deze
vergaderingen want er wordt voortdurend gewerkt aan de bijschaving
van het BNIP van het voorgaande jaar tot er een einddocument tot stand
komt, dat eerst door het schepencollege van Hasselt goedgekeurd dient te
worden, en vervolgens door de gemeenteraad.
De enige andere documenten waar wij nog over beschikken zijn de
politiereglementen die opgemaakt worden voor het afsluiten van
bepaalde wegen voor het publiek en/of voor ambulante handel tijdens
het festival. Deze dienen eveneens door schepencollege en gemeenteraad
goedgekeurd te worden. Indien u dit wenst kunnen wij die u zeker snel
bezorgen.”
2. De ontvankelijkheid van de aanvraag
Om de Commissie rechtsgeldig te vatten is slechts vereist dat de
aanvrager zich binnen de zestig kalenderdagen tot de Commissie wendt
voor zover tenminste de milieu-instantie in overeenstemming met
artikel 8 van de wet van 5 augustus 2006 betreffende de toegang van het
publiek tot milieu-informatie. De Commissie stelt vast dat aan deze
voorwaarde is voldaan, aangezien de stad Hasselt nagelaten heeft de
beroepsmogelijkheden te vermelden.
Het is onnodig een belang aan te tonen. Er moet enkel blijken dat een
milieu-instantie niet is ingegaan op een aanvraag tot openbaarmaking
van milieu-informatie. De aanvrager kan volgens artikel 35 van de wet
van 5 augustus 2006 immers een beroep instellen bij de federale
Beroepscommissie voor de toegang tot milieu-informatie tegen een
beslissing van een milieu-instantie, of na het verstrijken van de termijn
waarbinnen de beslissing moest worden genomen, of in geval van
weigering van uitvoering of een onwillige uitvoering van een beslissing
of enige andere moeilijkheid die hij ondervindt bij de uitoefening van de
rechten die deze wet toekent.
6
3. De gegrondheid van de aanvraag
3.1 De toepasselijkheid van de wet van 5 augustus 2006 betreffende de
toegang van het publiek tot milieu-informatie
De Commissie dient vooraf te bepalen of de gevraagde informatie onder
het toepassingsgebied van de wet van 5 augustus 2006 valt. De wet van 5
augustus 2006 is van toepassing op milieu-instanties bedoeld in artikel 3,
1°, a) en b), waarvan de organisatie en de werking worden geregeld door
de federale overheid, alsook op milieu-instanties vermeld in artikel 3, 1°,
c), die onder hun toezicht staan (art. 4, § 1 van de wet van 5 augustus
2006) en over milieu-informatie beschikken (artikel 18, § 1 van de wet).
Het begrip “milieu-instantie” wordt door art. 3, 1° van de wet van 5
augustus 2006 als volgt gedefinieerd:
a) een rechtspersoon of een orgaan opgericht bij of krachtens
de Grondwet, een wet, een decreet of een regel bedoeld in
artikel 134 van de Grondwet;
b) een natuurlijke of rechtspersoon die openbare
bestuursfuncties uitoefent, met inbegrip van specifieke
taken, activiteiten of diensten met betrekking tot
leefmilieu;
c) een natuurlijke of rechtspersoon die onder toezicht van
een orgaan of persoon als bedoeld onder a) of b) belast is
met openbare verantwoordelijkheden of functies of
openbare diensten met betrekking tot het milieu verleent.
Organen en instellingen met een gerechtelijke bevoegdheid vallen
niet onder deze definitie, tenzij ze optreden in een andere functie
dan de rechterlijke. De wetgevende vergaderingen en de daaraan
verbonden instellingen vallen buiten deze definitie, behalve wanneer
zij optreden in een administratieve functie.
In principe vallen de Vlaamse gemeenten onder het toepassingsgebied
van het decreet van 26 maart 2004 betreffende de openbaarheid van
bestuur, voor zover de organieke bevoegdheid over de gemeenten aan de
gewesten werd overgedragen. Door de Bijzondere wet van 13 juli 2001
houdende overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en de
gemeenschappen werd de organieke bevoegdheid over de gemeenten aan
immers aan de gewesten toegewezen. Dit heeft tot gevolg dat de nadere
regels voor de toegang tot de bestuursdocumenten in de gemeenten in
7
principe worden bepaald door de gewestwetgever. Op dit principe werd
een uitzondering gemaakt voor de politie, de brandweer en de
burgerlijke stand. De organieke bevoegdheid voor deze materies is
federale materie gebleven en bijgevolg komt het ook de federale
wetgever toe om de toegang tot de bestuursdocumenten op lokaal niveau
te organiseren. Het is slechts in de mate bepaalde organieke
bevoegdheden door de bijzondere wetgever expliciet niet aan de
gewesten werden overgedragen dat de wet van 5 augustus 2006 van
toepassing is op de Vlaamse gemeenten.
De gevraagde documenten hebben betrekking op aangelegenheden die
federaal zijn gebleven, namelijk brandweer en politie. Bijgevolg is de wet
van 5 augustus 2006 van toepassing op de gemeente Hasselt voor zover
deze documenten als milieu-informatie kunnen worden gekwalificeerd.
De wet van 5 augustus 2006 kent een recht van toegang tot milieu-
informatie toe. Het begrip “milieu-informatie” wordt in artikel 3, 4°
omschreven als:
“elke informatie, ongeacht de drager en in welke materiële
vorm ook, waarover een milieu-instantie beschikt, betreffende:
a) de toestand van elementen van het milieu, zoals de atmosfeer,
de lucht, de bodem, het land, het water, het landschap, de
natuurgebieden, met inbegrip van vochtige biotopen, kust- en
zeegebieden, de biologische diversiteit en haar componenten
met inbegrip van de genetisch gemodificeerde organismen en de
interactie tussen deze elementen;
b) de toestand van de gezondheid en de veiligheid van de mens
met inbegrip van de verontreiniging van de voedselketen, de
levensomstandigheden van personen, voorzover zij worden of
kunnen worden aangetast door de onder a) bedoelde elementen
van het milieu of, via deze elementen, door een van de factoren
zoals bedoeld onder d) of door de maatregelen en activiteiten
zoals bedoeld onder e) ;
c) de toestand van waardevolle cultuurgebieden en
bouwwerken, voorzover zij worden of kunnen worden
aangetast door de onder a) bedoelde elementen van het milieu
of, via deze elementen, door een van de factoren zoals bedoeld
onder d) of door de maatregelen en activiteiten zoals bedoeld
onder e) ;
8
d) factoren, zoals stoffen, energie, geluid, straling of afval, met
inbegrip van radioactief afval, emissies, lozingen en ander
vrijkomen in het milieu van stoffen die de toestand van
elementen van het milieu zoals bedoeld onder a) of de toestand
van de gezondheid en de veiligheid van de mens zoals bedoeld
onder b) aantasten of waarschijnlijk aantasten;
e) maatregelen en activiteiten die uitwerking hebben of kunnen
hebben op de onder a), b), c) of d) bedoelde elementen;
f) maatregelen en activiteiten die tot doel hebben de toestand
van elementen van het milieu zoals bedoeld onder a), de
toestand van de gezondheid en de veiligheid van de mens zoals
bedoeld onder b) of de waardevolle cultuurgebieden en
bouwwerken zoals bedoeld onder c) in stand te houden, te
beschermen, te herstellen, te ontwikkelen, en druk erop te
voorkomen, in te perken of te compenseren;
g) kosten-baten- en andere economische analyses en
veronderstellingen die worden gebruikt in het kader van de
onder e) en f) bedoelde maatregelen en activiteiten;
h) verslagen over de toepassing van de milieuwetgeving”.
De documenten die het voorwerp uitmaken van de aanvraag tot
openbaarmaking zijn enerzijds een brandweerinterventieverslag dat
volledig aan de aanvrager werd bezorgd en het Bijzonder Nood- en
Interventieplan Pukkelpop 2011. De Commissie dient wat het
brandweerinterventieverslag betreft niet verder na te gaan of de
informatie in dit verslag als milieu-informatie moet worden
gekwalificeerd.
De Commissie moet echter wel nagaan of het Bijzonder Nood- en
Interventieplan Pukkelpop 2011 als milieu-informatie moet worden
gekwalificeerd, omdat dat plan niet volledig openbaar werd gemaakt. Het
noodplan bestaat uit drie delen en zeven bijlagen.
Na een voorwoord en een lijst van afkortingen bestaat het eerste deel uit
algemene gegevens. Daarin worden algemene inlichtingen BNIP
opgenomen, algemene inlichting van het evenement en contactgegevens
in geval van een noodsituatie. In deel 2 worden risico’s,
ongevalscenario’s en interventieprocedures toegelicht. Het derde deel is
de eigenlijke nood- en interventieplanning omvattende oproep en
alarmering, de fasering, de disciplines, de coördinatie, de organisatie van
9
het interventieterrein, de noodplanningsprocessen, de
beschermingsmaatregelen voor personen en goederen en de wijze en
procedure van informeren van de interventiediensten en de bevolking.
De bijlagen bestaan uit:
- een lijst van bestemmelingen
- fiche camping(s) en interventiedossier camping A en B
- festivalweide evacuatiezones en procedures
- medisch interventieplan Vlaamse Kruis
- Cartografie
- Bereikbaarheidsgegevens
- Brandweeradvies
Uit een zorgvuldige analyse blijkt dat slechts de maatregelen over de
inzameling van afval onder 3.5.4 en het weren van bepaalde voorwerpen
onder 3.5.7 van bijlage 3 en bepaalde informatie in het brandweerverslag
(bijlage 7) als milieu-informatie in de zin van de wet van 5 augustus 2006
moeten worden gekwalificeerd. De Commissie stelt vast dat deze
informatie door de stad Hasselt werd openbaar gemaakt.
3.2 Besluit
De Commissie stelt vast dat het beroep ontvankelijk, maar niet gegrond
is, omdat de aanvrager alle informatie die als milieu-informatie heeft
gekregen heeft ontvangen. Onderzoek van de Commissie in
samenwerking met de stad Hasselt leidt niet tot de vaststelling dat er
andere documenten dan de twee hiervoor vermeld onder de vraag om
toegang vallen.
Brussel, 2 juli 2012.
De Commissie was als volgt samengesteld:
Martine Baguet, voorzitster
Frankie Schram, secretaris en lid
Angélique Gérard, lid
F. SCHRAM M. BAGUET
secretaris voorzitster