Cadas > Cada fédérale > Publicité de l'administration > Avis
Date: 28/03/2018
Commissie voor de toegang tot en het
hergebruik van bestuursdocumenten
Afdeling openbaarheid van bestuur
28 maart 2018
ADVIES 2018-27
met betrekking tot het verkrijgen van een kopie van
een aantal documenten met betrekking tot niet
doorgegane nucleaire explosies voor civiele doeleinden
(CTB/2018/24)
2
1. Een overzicht
1.1. Bij e-mail van 25 januari 2018, vraagt de heer X aan de Veiligheid
van de Staat om een kopie van volgende documenten te krijgen:
- documenten met betrekking tot nucleaire explosies te gebruiken
voor civiele finaliteiten (graven van tunnels, aanleggen van
havens, …) in het algemeen en over de implicaties en eventuele
opportuniteiten en risico’s voor België (jaren ’50 en ’60);
- documenten m.b.t. de overweging van de firma SAVGAZ eind
jaren ’50 om gebruik te maken van een nucleaire explosie om een
ondergrondse stockageruimte voor aardgas te maken in de
Kempen
1.2. Omdat hij geen reactie krijgt op zijn vraag, dient hij bij e-mail van
19 maart 2018 een verzoek tot heroverweging in bij de Veiligheid van de
Staat. Bij e-mail van dezelfde datum vraagt hij de Commissie voor de
toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten, afdeling
openbaarheid van bestuur, hierna Commissie genoemd, om een advies.
2. De ontvankelijkheid van de adviesaanvraag
De Commissie is van mening dat het verzoek om advies ontvankelijk is.
Het verzoek tot heroverweging bij de Veiligheid van de Staat en het
verzoek om advies aan de Commissie is immers zoals artikel 8, § 2 van de
wet van 11 april 1994 vereist, tegelijkertijd ingediend.
3. De gegrondheid van de adviesaanvraag
Artikel 32 van de Grondwet en de wet van 11 april 1994 huldigen
principieel het recht van toegang tot alle bestuursdocumenten. De
toegang tot bestuursdocumenten kan slechts worden geweigerd wanneer
één of meer uitzonderingsgronden kunnen of moeten worden
ingeroepen die zich bevinden in artikel 6, §§ 1 en 2 van de wet van 11
april 1994 en dit inroepen in concreto en op pertinente wijze kan
worden gemotiveerd. Slechts uitzonderingsgronden die bij wet zijn
opgelegd kunnen worden ingeroepen en bovendien geldt dat ze
beperkend geïnterpreteerd moeten worden (Arbitragehof, arrest nr.
17/97 van 25 maart 1997, overweging B.2.1 en 2.2 en Arbitragehof, arrest
nr. 150/2004 van 15 september 2004, overweging B.3.2). In de gevallen
3
waarin de aanvraag wordt gericht tot een gemeente, dan kan deze
eventueel ook de afwezigheid van het belang inroepen dat nodig is om
toegang te krijgen tot een document van persoonlijke aard en de
uitzonderingsgronden vermeld in artikel 7 van de wet van 12 november
1997 ‘betreffende de openbaarheid van bestuur in de provincies en
gemeenten’.
In het mate het zou gaan om documenten geclassificeerd op grond van de
wet van 11 december 1998‘betreffende de classificatie en de
veiligheidsmachtigingen, veiligheidsattesten en veiligheidsadviezen’,
zelfs indien de documenten dateren van voor die datum, is de wet van 11
april 1994 niet van toepassing. Zulks belet evenwel niet dat krachtens
artikel 32 van de Grondwet ook in dat geval moet worden gemotiveerd
waarom niet kan worden ingegaan op het verzoek van de aanvrager.
De Commissie wenst trouwens op te merken dat de uitsluiting van
documenten van de toepassing van de wet van 11 april 1994 ‘betreffende
de openbaarheid van bestuur’ op grond van artikel 26, § 1 van de wet van
11 december 1998 niet geldt voor wat informatie betreft die als milieu-
informatie kan worden gekwalificeerd. In dat geval is immers de wet van
5 augustus 2006 ‘betreffende de toegang van het publiek tot milieu-
informatie’ van toepassing.
Opdat artikel 32 van de Grondwet en één van beide vermelde wetten
van toepassing zijn, is wel vereist dat de gevraagde bestuursdocumenten
bestaan. De Commissie sluit niet uit dat zelfs al zouden er documenten
hebben bestaan, deze ondertussen mogelijk vernietigd kunnen zijn zeker
in het licht van het feit dat projecten of het specifieke project geen
doorgang hebben of heeft gevonden. Evenwel, ook in dat geval moet de
Veiligheid van de Staat hierover op zijn minst duidelijkheid verschaffen
aan de aanvrager.
Als er toch documenten zouden bestaan en deze in het bezit zijn van de
Veiligheid van de Staat, dan komt het aan de Veiligheid van de Staat toe
om te beoordelen of er redenen zijn waarom de openbaarmaking niet
mag plaatsvinden en moet ze dit behoorlijk in concreto motiveren. Zijn
er eventueel uitzonderingsgronden van toepassing dan geldt het principe
van de gedeeltelijke openbaarmaking. Dit houdt in dat slechts informatie
die onder een uitzonderingsgrond valt aan de openbaarmaking kan
4
worden onttrokken. Alle andere informatie moet vooralsnog openbaar
worden gemaakt.
Niets verhindert dat als er documenten bestaan en door de Veiligheid
van de Staat zouden zijn aangemaakt, deze documenten inmiddels
werden neergelegd in een archief. In dat geval moet toepassing worden
gemaakt van artikel 11 van de wet van 11 april 1994. Gaat het om milieu-
informatie dan komt het hoe dan ook de Veiligheid van de Staat toe om
over de aanvraag een beslissing te nemen.
Brussel, 28 maart 2018.
F. SCHRAM K. LEUS
secretaris voorzitster