Cadas > Cada fédérale > Publicité de l'administration > Avis
Date: 9/7/2012
Commissie voor de toegang tot en het
hergebruik van bestuursdocumenten
Afdeling openbaarheid van bestuur
9 juli 2012
ADVIES 2012-52
met betrekking tot de toegang tot notificaties van de
Ministerraad
(CTB/2012/46)
2
1. Een overzicht
Bij mail van 3 juli 2012 vraagt de heer X aan de FOD Kanselarij van de
Eerste Minister om een afschrift op elektronische wijze van de notulen
en/of de beslissingsfiches van de ministerraad van 23 maart 2012 en van
de ministerraad van 25 mei 2012, met betrekking tot het agendapunt ter
goedkeuring van een KB dat de verlenging van het ouderschapsverlof
toestaat.
Bij mail van 3 juli 2012 wijst de directeur-generaal van de FOD
Kanselarij van de Eerste Minister erop dat het dossier ook werd
besproken op de Ministerraad van 3 februari 2012 en 15 maart 2012.
Deze besprekingen hebben geen aanleiding gegeven tot een
perscommuniqué. Op de Ministerraad van 23 maart 2012 werd het
dossier intermediair goedgekeurd, met de bedoeling om het advies van
de Raad van State te vragen. Het dossier werd definitief goedgekeurd op
de Ministerraad van 25 mei 2012. Deze eindbeslissing gaf aanleiding tot
de ondertekening van het besluit op 31 mei 2012. Het besluit werd
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 1 juni 2012, tweede editie,
p. 31.496). Verder wordt de aanvrager doorverwezen naar de technisch
bevoegde Minister(s), hun woordvoerder(s) of hun overheidsdienst(en).
Wat de toegang tot de “notulen of beslissingsfiches” betreft, wordt
gesteld dat artikel 6, § 2, 3° van de wet van 11 april 1994 de
openbaarmaking in de weg staat. In bijlage van de mail bezorgt hij de
aanvrager het perscommuniqué uitgegeven n.a.v. de Ministerraad van 23
maart 2012 en het perscommuniqué uitgegeven n.a.v. de Raad van 25
mei 2012 en de notificatie van de eindbeslissing op 25 mei 2012.
Omdat niet wordt ingegaan op zijn vraag om toegang te krijgen tot de
notificaties van de ministerraad van 23 maart en van 25 mei 2012 dient
de aanvrager als bijlage bij een mail van 6 juli 2012 een verzoek tot
heroverweging in. Tegelijkertijd vraagt hij de Commissie voor de toegang
tot en het hergebruik van bestuursdocumenten, afdeling openbaarheid
van bestuur, hierna Commissie genoemd, om een advies. Er moet echter
worden vastgesteld dat de aanvrager hier het voorwerp van zijn verzoek
uitbreidt tot “de agenda, de notulen/het verslag en de beslissingsfiche van
de ministerraden van 23 maart 2012 en van 25 mei 2012, telkens beperkt
tot het punt dat betrekking heef top de verlenging van het
ouderschapsverlof tot vier maanden”.
3
Bij mail van 6 juli 2012 brengt de directeur-generaal van de FOD
Kanselarij van de Eerste Minister nog volgende elementen aan die de
Commissie meeneemt in haar advies:
- er bestaan enkel notificaties van de ministerraad; andere
documenten bestaan niet bij de FOD Kanselarij van de Eerste
Minister;
- niet de notificatie is een bestuursdocument, maar wel het
koninklijk besluit dat uiteindelijk werd ondertekend en bekend
gemaakt. Het rechtscheppend karakter voor de burger zit niet in
de notificatie, maar wel in het koninklijk besluit. De
opeenvolgende ontwerpversies van een ontwerp van besluit
berusten op het betrokken vakdepartement of op het kabinet van
de betrokken vakminister (in casu WASO/Mevr. De Coninck). De
aanvrager dient zich dan ook te wenden tot de vakminister om de
opeenvolgende ‘werk-versies’ te verkrijgen.
- Een belangenafweging is gebeurd, ook al is ze niet vermeld.
- Een beraadslaging die het voorwerp heeft uitgemaakt van een
openbaarmaking kan niet worden geacht geheim te zijn. Om die
reden wordt bij de eindbeslissing ook een communiqué
uitgegeven, en daarvan heeft de aanvrager de bewuste notificatie
verkregen.
- Het is ook de eind-notificatie die aan het Parlement wordt
bezorgd die een evaluatie ex post uitvoert.
In bijlage ontvangt de aanvrager nog een kopie van het blad van het
register openbaarheid van bestuur m.b.t. de aanvraag.
2. De ontvankelijkheid van de aanvraag
De Commissie is van mening dat het verzoek om advies ontvankelijk is
voor zover het verzoek om toegang en het verzoek tot heroverweging
hetzelfde voorwerp hebben, namelijk de “notulen/het verslag en de
beslissingsfiche (…) telkens beperkt tot het punt dat betrekking heeft op
de verlenging van het ouderschapsverlof tot vier maanden.” De
verzoeker heeft immers voldaan aan de wettelijke vereiste van de
gelijktijdigheid van het verzoek tot heroverweging aan de FOD
Kanselarij van de Eerste Minister en het verzoek om advies aan de
Commissie.
Voor zover het verzoek betrekking heeft op de agenda van de
ministerraad is het verzoek om advies niet ontvankelijk, omdat dit
4
slechts voor het eerst werd gevraagd in het verzoek tot heroverweging
van 6 juli 2012.
3. De gegrondheid van de aanvraag
Uit de toelichting die de directeur-generaal van de FOD Kanselarij van
de Eerste Minister in zijn mail van 6 juli 2012 aan de aanvrager en aan de
Commissie heeft bezorgd, blijkt dat er van de ministerraad slechts
notificaties bestaan. Het recht van toegang zoals gegarandeerd door
artikel 32 van de Grondwet en de wet van 11 april 1994 betreffende de
openbaarheid van bestuur bestaat slechts ten aanzien van bestaande
documenten.
Ten onrechte beweert de directeur-generaal echter dat het document
waarin de notificaties van de ministerraad zijn opgenomen, geen
bestuursdocument is in de zin van de wet van 11 april 1994. Dit kan niet
worden bijgetreden: een bestuursdocument is immers om het even welke
informatie, ongeacht de vorm, waarover een administratieve overheid
beschikt. Bij de FOD Kanselarij blijken geen andere documenten die
betrekking hebben op de ministerraad te worden bewaard.
Aangezien in een notificatie geen informatie is opgenomen die de
individuele standpunten van de regeringsleden weergeeft, kan volgens de
Commissie dan ook niet met nuttig gevolg artikel 6, § 2, 3° van de wet
van 11 april 1994 worden ingeroepen, dat luidt als volgt: “Een federale of
niet-federale administratieve overheid wijst de vraag om inzage, uitleg of
mededeling in afschrift van een bestuursdocument, die met toepassing
van deze wet is gedaan, af, wanneer de openbaarmaking van het
bestuursdocument afbreuk doet (…) aan het geheim van de
beraadslagingen van de federale Regering en van de verantwoordelijke
overheden die afhangen van de federale uitvoerende macht, of waarbij
een federale overheid betrokken is.”, des te meer nu het koninklijk
besluit al werd bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad.
De Commissie stelt vast dat de FOD Kanselarij van de Eerste Minister de
notificatie van 25 mei 2012 ter beschikking heeft gesteld en bijgevolg
komt enkel nog het document waarin de notificatie van de ministerraad
van 23 maart 2012 met betrekking tot de opgegeven inhoud is
opgenomen in aanmerking om openbaar te worden gemaakt. Voor zover
de FOD Kanselarij geen uitzonderingsgronden inroept en het inroepen
5
ervan in concreto en op pertinente wijze motiveert, is ze ertoe gehouden
de gevraagde informatie met betrekking die notificatie openbaar te
maken. De Commissie ziet echter geen reden om de openbaarmaking van
deze notificatie te weigeren.
Voor zover de aanvrager andere documenten op het oog zou hebben,
moet worden vastgesteld dat deze niet in het bezit zijn van de FOD
Kanselarij van de Eerste Minister. In overeenstemming met artikel 5,
tweede lid van de wet van 11 april 1994 heeft de FOD Kanselarij van de
Eerste Minister doorverwezen naar de bevoegde vakminister en de
bevoegde federale overheidsdienst waar een aanvraag om toegang tot
deze documenten kan worden ingediend. Wel laat de FOD Kanselarij
van de Eerste Minister na om het adres te vermelden waarheen de
aanvrager zich dient te wenden, alhoewel de wet dit voorschrijft.
Brussel, 9 juli 2012.
F. SCHRAM J. BAERT
secretaris voorzitter